Neden atık yönetimi?

Atık yönetimi, atığın kaynağında azaltılması, özelliğine göre ayrılması, toplanması, geçici depolanması, ara depolanması, geri kazanılması, taşınması, bertarafı ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolü ve benzeri işlemleri içeren bir yönetim biçimidir. 

Farklı kaynaklardan oluşan farklı türdeki atıkların kaynağında diğer atıklardan ayrı olarak toplanması ve her birinin kendi türüne göre bertarafının ve yönetimininim sağlandığı süreçler bütününe Atık Yönetimi denir.

 Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri gösteren kurum, kuruluş ve işletmelerden kaynaklanan tehlikeli atıkların üretildikleri yerlerde ayrı toplanması, geçici depolanması, taşınması ve bertaraf edilmesi ile ilgili esasları düzenleyen Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği İle Bazı Tehlikesiz Atıkların Yönetimine yönelik esasları düzenleyen Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği uyarınca; tehlikeli atık üreticileri “3 Yıllık Tehlikeli Atık Yönetim Planı” hazırlamakla, bazı tehlikesiz atıkların üreticileri de “Tehlikesiz Atık Yönetim Planı” hazırlamakla yükümlü tutulmuşlardır.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 04.06.2012 tarihli ve 9223 sayılı yazısı ile sanayi faaliyetleri neticesinde aynı anda tehlikeli ve tehlikesiz atıkların oluşabilmesi nedeni ile atık yönetimine yönelik planlamaların tüm atık türleri düşünülerek yapılması gerektiği bildirilerek Tehlikeli ve Tehlikesiz tüm atıkları içeren atık yönetim planları ile ilgili yapılacak güncellemelerde ve yeni hazırlanacak planların “Endüstriyel Atık Yönetim Planı” şeklinde hazırlanması gerektiği talimatı verilmiştir.

Atık Yönetimi Yönetmeliği

   Çevre mevzuatında atıklar ile ilgili; Atık Yönetimi Yönetmeliği, Atıkların Düzenli Depolanması Dair Yönetmelik, Sıfır Atık Yönetmeliği, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği, Maden Atıkları Yönetmeliği gibi yönetmelikler ve tebliğler yer almaktadır. Bu yönetmeliklerin temel amacı atığı en aza indirmek ve çıkan atığı geri kazanmaktır. Doğal olarak geri kazanılamayan, bertaraf edilmesi gereken atıklar da mevcuttur. Bunlara da yönetmelik ve tebliğlerde yer verilir.

 Atık yönetimi; atık envanterinin çıkarılması, atık toplama alanın organize edilmesi ve düzeni, atıklar ile ilgili beyan ve gönderimlerin takibi, sıfır atık uygulamaları olarak hizmete dönüşür. Mevzuatta takip edilmesi gereken rutin işlem ve beyanlar mevcuttur.

Ayrı olarak toplanması

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 02.04.2015 tarih ve 29314 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği (AYY) Madde – 5 e) bendinde de belirtildiği üzere “farklı türdeki atıkların kaynağında/ üretildikleri yerde diğer atıklarla karıştırılmaksızın, sınıflandırılarak ayrı toplanması esastır.”  ilkesine dayanarak tüm atıkların kaynağında ayrı olarak toplanması esastır

Atık Yönetimi;


• Atığın tanımlanması, Tesis içinde sorumlusunun belirlenmesi
• Kaynağında azaltılması,
• Kaynağında ayrı toplanması,
• Geçici depolama sahasının belirlenmesi,
• Lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine nakliyesi,
• Atığın oluşumundan lisanslı geri kazanım/bertaraf tesisine nakliyesinde kadar olan sürecin takip edildiği, konuyla ilgili personellere eğitimlerin verildiği,
• Yasal izin başvurularının yapıldığı (atık yönetim planı, geçici depolama izni gibi) bir süreçtir.